Must eats in Turkije – Een gids door de Turkse menukaart

Vraag mensen wat ze belangrijk vinden aan reizen en de kans is groot dat ze dingen zeggen als “weg zijn van de dagelijkse sleur”, of “nieuwe culturen leren kennen”. Hoewel dat natuurlijk voor mij ook geldt, is “lekker eten” toch één van mijn reisprioriteiten. Ik kan echt helemaal lyrisch worden over die curry van dat kraampje in Thailand, of in dit geval: van hoe ik in Turkije elke dag mijn bord wou aflikken, zo lekker was alles.

Turkije was het eerste land dat ik op m’n eentje bezocht. Het was ook mijn eerste couchsurf-ervaring, dus ik kwam overvloedig met de locale cuisine in aanraking. In sommige gevallen was dat aarzelend: in Izmir kreeg ik bijvoorbeeld een vreemd ontbijt van feta, tomaten en frieten voorschoteld door de mama van m’n couchsurf-host. De vrouw sprak geen Engels, ik geen Turks en ik heb nooit geweten of ze die frieten misschien speciaal voor het Belgisch bezoek gebakken had, of dat een normaal onderdeel is van een Turks ontbijt. Maar in de meeste gevallen ging het ontdekken van Turks eten naast kebap gepaard met veel watertanden!

Ik ga hier geen poging doen om goeie adresjes op te lijsten, da’s onbegonnen werk. Wel wil ik graag mijn favoriet Turks eten en drinken met jullie delen!

Imam bayildi

Letterlijk betekent dit “de imam viel flauw”. Verschillende theorieën doen de ronde over waaròm de imam flauwviel. Was het omdat het zo tongstrelend lekker was? Of viel hij gewoon in katzwijm toen hij merkte hoeveel (dure) olijfolie er in het recept gebruikt wordt? In ieder geval: het betreft hier met lamsgehakt gevulde, boterzachte aubergine, en ik ben er zot op. Je kan dit niet overal krijgen in Turkije maar àls ze het hebben: bestellen die handel!
(Dikwijls op de kaart onder de minder poëtische naam Karniyarik)

Manti

Oftewel: Turkse ravioli. Deze mini deegflapjes zijn gevuld met een portie lamsgehakt ter grootte van een erwt, en geserveerd in een yoghurtsaus met chilivlokken (biber). In meer toeristische restaurants  zie je soms vrouwen voor het venster zitten die de manti aan het vouwen zijn, wat een beetje weird is. De mama van mijn Couchsurf-host Nurhak in Izmir was zo lief om speciaal voor mij verse manti te maken op mijn laatste dag. Echt man, zo lekker! In Turkse winkels kan je ook gedroogde manti kopen. Niet helemaal hetzelfde, maar het geeft wel een idee.

Midye dolma

Letterlijk ‘gevulde mosselen’. Op elke straathoek verschijnen vanaf een uur of 4 venters met schalen vol van deze tussendoortjes. Turks street food dus!
In de schelp zit -verrassing!- een mossel maar ook lekker gekruide rijst, waar je dan wat vers citroensap over knijpt. Je moet niet op voorhand aangeven hoeveel je er wil. Je bedient je van de schaal tot je hongertje gestild is, en betaalt dan op basis van het aantal lege mosselschelpen.

Niet iedereen staat te trappelen bij het idee dat die mosselen daar misschien al eventjes liggen zweten en ja, in Istanbul kunnen de temperaturen al eens oplopen. Ik heb er zelf nooit last van gehad, en volgens mij loop je met een gezonde portie gezond verstand weinig risico. Eten waar de locals staan aan te schuiven bijvoorbeeld, niet bij een verlaten kraam waar de mosselen al een paar uur in de zon liggen verpieteren.

Lahmacun

Nog meer street food! Een dunne pizza-achtige bodem, belegd met een beetje gekruid lamsgehakt, hete pepertjes en yoghurt. Oprollen en opeten. Voor de spotprijs van een drietal lira kan je er gerust een paar achter elkaar binnensteken, bij wijze van snelle en goedkope lunch. Bij ons ook te vinden bij de betere Turkse bakker 🙂

Pilav

Ofte gekruide rijst. Rozijnen zitten erin, en een whole shitload of kruiden. Ik krijg het nòòit zo lekker als in Turkije, dus ter plaatse zeker te bestellen!

Foto: elele.com.tr

Köfte met herdersalade en ayran

OK, dat kan je hier ook krijgen maar in Turkije smaakt het gewoon allemaal veel beter. Ik weet niet welke kruiden ze daar allemaal bijgooien maar mmm! Ayran is die zoutige, yoghurtachtige drank die hier ook in de frigo staat in de kebabzaak maar die geen enkele Belg ooit bestelt. Ik geef toe, op zich is het een vreemde combo, zo zout en yoghurt en dat dan bij vlees, maar geef het een kans!

Voor de beste köfte in Gent moet je in de Kartuizerlaan bij Abooov Adanaci. Elke dag fiets ik daar voorbij onderweg naar huis, en elke dag moet ik moeite doen om de heerlijke geur van gebarbecued lamsvlees te negeren.

 Wat drink je daarbij?

Ayran, natuurlijk, maar in Turkije kan je ook gaan voor:

Versgeperst granaatappelsap

Waar? Overal. Turken zijn nogal ondernemende mensen en in drukkere gebieden kan je geen 5 meter stappen zonder dat je tegen een mobiel sapkraam botst. Appelsienen of granaatappels worden behendig gehalveerd en uitgeperst terwijl je er staat op te kijken, voor een luttele 2 YTL. Granaatappelsap is minder zoet dan je zou denken, maar ik vind het lekker en ik heb het nog nergens anders zo makkelijk gevonden.

Sahlep

Een warm, puddingachtig drankje gemaakt van amandelnoten. In de winter komt de geur van de sahlepkraampjes je al van ver tegemoet. Bestaat blijkbaar ook in poederversie, Evi bracht een paar zakjes voor me mee uit Istanbul:

Iets zoets voor na het eten

Lokum en baklava kent iedereen, maar dat zijn natuurlijk niet de enige Turkse desserts. Turken zijn redelijk dol op hun desserts (tatlilar, in het Turks) en in de steden barst het dan ook van de ‘dessertsalons’. Daar kan je allerlei taartjes en puddingskes bestellen, dikwijls op melkbasis en bestrooid met gehakte pistachenoten, hagelslag of granaatappelpitten. Ik hou bijvoorbeeld heel erg van gullaç, een soort lopende rijstpap met pistachenoten, en van ashure, ook wel ‘Ark van Noah-pudding’ genoemd, omdat er zoveel ingrediënten inzitten, van abrikozen tot noten en granen. Omnomnom.

Last but not least

Nog een eettip voor wie binnenkort Turkije aandoet: ga zeker één keer eten in een lokanta. Een lokanta is eigenlijk een veredelde kantine en voor de sfeervolle verlichting of verfijnde keuken moet je er niet zijn. Wel kan je daar véél en lekker eten voor weinig geld en vooral: je kan van alles wat proeven. Alle gerechten staan uitgestald en jij wijst gewoon naar wat je op je bord wil. Ideaal als kennismaking met onbekende gerechten! En meestal zit je daar als enige buitenlander tussen de Turken, die verrassend snel een praatje aanknopen, want wat doet dat Belgisch meisje helemaal alleen in onze lokanta?

Without the bad, the good just ain’t as sweet

Dus ook een aantal Turkse concocties waar je mij niet blij mee maakt.

– Cevizli Sucuk: noten aan een touwtje, omhuld met een rubberige laag molasse. Ik vond het droog en naar plastiek smaken, maar ieder z’n meug natuurlijk.
– Kumru, een broodje gevuld met hòpen van een soort hespenworst. Veel vet, weinig smaak: niets voor mij.
-Şalgam, een alcoholisch drankje van gefermenteerde bieten (!) waar een Turkse Erasmusvriend dol op was maar waar ik spontaan van begon te kokhalzen.
– Raki: eigenlijk hetzelfde als Franse pastis of Griekse ouzo. Maar zeg dat vooral niet tegen een Turk!! Ik lust geen anijs, geen raki dus voor mij.

Zelf al in Turkije geweest? Wat vond jij er (niet) lekker?